Gerçekçi Hedefler Belirleme
Yaşam Tarzı

Ulaşılabilir Hedefler Belirlemek | 2021 Yeni Yıl Hedefleri

Merhaba! Gerçekçi hedef belirleme ve yeni alışkanlık kazanma, zor ve ulaşılamaz görünebiliyor. Bu yazıda, yeni yıl hedeflerimi nasıl belirlediğimden ve onlara ulaşmak uyguladığım farklı yöntemlerden bahsedeceğim. Ayrıca, kendim için hazırladığım listeler ve tablolardan sizin için Notion‘da aylık, haftalık, yıllık hedefler ve motivasyon panosu şablonları hazırladım. Yazının sonunda onları indirip kendi listenizi oluşturabilirsiniz ✨

Benim için en çok fark yaratan nokta belirlediğim hedeflere yaklaşımımı ve yapmak istediklerime bakış açımı değiştirmek oldu.

Son 3-4 senedir, genellikle yılın başında ya da doğum günümde kendime farklı hedefler belirleyip o sene içinde onları yapmayı diliyordum. Mesela daha önce Mutluluğun Peşinde 2017 adlı bir liste paylaşmıştım burada.

Benim hedeflerim de çoğu zaman ‘düzenli spora gitmek’, ‘her gün kitap okumak’ ya da ‘en az X kültürel aktiviteye katılmak’ gibi yapmak istediğimi düşündüğüm hedeflerden ve hayatıma dahil etmek istediğim alışkanlıklardan oluşuyordu. Tahmin edersiniz ki bu hedeflerin çoğuna ulaşamıyordum ya da yarım yamalak yapıyordum.

Zamanla fark ettim ki bu işi olduğundan daha karmaşık bir hale getirip, elmayla armutu beraber tutup hepsini kısıtlı bir zaman diliminde yapmaya çalışıyordum ve tabii ki sonucu hüsran oluyordu.

Bir sene, hayatımdaki olan biten birçok şeyde köklü değişiklikler olması, benim kişisel gelişimim, içinde bulunduğum çevre vb gibi önemli faktörlerin büyük değişikliklere uğraşayabileceği oldukça geniş bir süreydi. Çünkü;

  • Sene başındaki ‘ben’le sene ortasındaki ve sene sonundaki ‘ben bambaşka insanlardı. Yapmak istedikleri şeyler değişebiliyordu.
  • Elimde olmayan nedenlerle, içinde bulunduğum durum değişip, bazı hedeflerimi gereksiz yere zor kılabiliyordu.
  • Sene başında yapmak istediğimi düşündüğüm şeyi, daha sonra gereksiz veya önemsiz bulabiliyordum. (Bu noktada, sırf sene başında onu kendine hedef koydun diye, gerçekten istemeden hala onun peşinde koşmayı zaten saçma buluyordum)

Bir yıl zaten uzun bir zaman, ve benim son bir senede yaşadığım birkaç değişiklik bir ayın hatta bir haftanın bile aslında büyük değişiklikler için çok geniş zaman dilimleri olduğunu gösterdi. İnanın bana, bir haftada hayatımın en büyük travmalarını da yaşadım (evet çoğul bu), hiç ufukta olmayan harika bir iş fırsatı da yakaladım.

Bu yazıda da kendimde gördüğüm bakış açısı değişikliklerinden kısa kısa bahsedip, bu durumları değiştirmek ve iyileştirmek için neler yaptığımı anlatmak istiyorum.

#1 | Hedefleri ve Alışkanlıkları Birbirinden Ayrı Değerlendir

Benim için hedefler ulaşmak istediğim bir konum, değiştirmek istediğim bir durum ya da yapmış olmak istediğim işlerden ibaretti daha çok. Alışkanlıklar ise normal bildiğimiz her gün kitap oku, spor yap, düzenli ajanda tut gibi günlük, haftalık ya da aylık bazda yapmak istediğim devamlı aktivitelerdi. Ama ben nedense bunların hepsine aynıymış gibi yaklaşıyordum.

Hepsini tek bir yerde ele almak ve birarada bakmak hem odağımı bölüyordu hem de iki karpuzu bir koltuğa sığdıramadığım için bir iki şeyi değiştirip başkasına el atmaya kalkışınca hepten ipleri koparabiliyordum.

Bunun önüne geçmek için; her gün en az 10 sayfa kitap oku ile bu yıl en az 5 tane müze gez gibi alışkanlıkları ve hedefleri ayrı ayrı değerlendirmeye başladım. Bu fiziksel bir liste değişiklikten çok, bir bakış açısı değişikliği oldu.

#2 | Her Alışkanlık ve Hedef İçin Ona Özgün ve Uygun Süre Belirle

Bir alışkanlığı edinmeniz 3 gün sürerken, bir başkası 30 gün sürebilir. Bir hedefe ulaşmak 3 ay sürerken, bir başkasına 30 yıl sürebilir.

Sene başında bu yıl en az 100 kitap oku diye hedef koymak başta güzel gelip heyecanlandırsa da, birkaç ay sonra bir Reading Slump‘a girdiğinizde bu hedefiniz sinirinizi bozup kendinizi başarısız hissetmenizden başka bir şeye yaramaz.

Süre belirlerken, tahmin ettiğinizden daha uzun süreceğini de göz önünde bulundurmak gerek. Şu anda, hedeflerini belirlerken hissettiğin heyecan anlıktır ama yıl boyu yaptıkların ve yapmadıkların sonucu hissettiklerin daha uzun süreli etkilere sahip olabilir. O yüzden, hedefi belirlerken daha esnek davranıp kendine tolerans göstermek ve pay bırakmak önemli.

Hedeflerimi belirlerken, bunu göz önünde bulundurup, her biri için ayrı zaman dilimi belirlemeye çalışıyorum. Burada tabii ki, hepsine özel teker teker süre veya tarih yazmıyorum. Aşağıda açıklayacağım gibi, küçük zaman dilimlerine bölerek yapıyorum ve bunun farkı orada ortaya çıkıyor.

#3 | Hedefleri Daha Küçük Zaman Dilimlerine Böl

Bunu muhakkak duymuşsunuzdur: ‘ulaşmak istediğiniz hedefleri, ulaşılabilir daha küçük parçalara bölün’ Çoook doğru ve bir o kadar da faydalı bir söz.

Hedefleri küçük parçalara bölmek;

  • Daha hızlı tamamlama > daha sık başarı hissi > daha yüksek motivasyon sağlıyor.
  • Küçük işler veya daha küçük süreler, disiplini daha kolay sağlamanıza yardımcı oluyor.
  • Küçük parçalar, daha ulaşılabilir oluyor ve daha az korkutuyor.
  • Sağladığı disiplin ve motivasyon ile uzun vadede daha çok şey kazandırıyor.

Daha küçük zaman dilimleri ile ele almak hem yıl ortasında gelen ‘acaba hangisini yaptım hangileri kaldı’ telaşına engel oluyor hem de parça parça ele aldığım hedeflere ulaşırken hissettiğim gurur ve başarı hissini de pekiştiriyor.

#4 | Benzer Hedeflerini Gruplandır

Rasgele sıralanmış hedefler listesi yerine, artık hedeflerimi gruplandırıyorum. Bu sayede benzer ya da aynı doğrultuda olan hedeflerde daha bütüncül bir yaklaşımım oluyor.

Örneğin; daha farklı defterler yap, bloga yeni içerikler hazırla, Instagram için değişik fotoğraflar çek gibi üretkenlik odaklı hedeflerimi ‘Daha Çok Üret’ başlığı altında; yoga yap, farklı sporlar dene, daha esnek ve güçlü ol gibi hedeflerimi ‘Daha Aktif Ol’ başlığı altında birleştiriyorum.

Bu grupları, hayatın farklı alanlarına dair kategoriler olarak da düşünebiliriz. Siz de kendiniz için hedef belirlerken, bu kategorileri göz önünde bulundurabilirsiniz;

  • Sosyal (Aile, Arkadaşlar, İş ortamı vb.)
  • Finansal (Gelir elde etme, harcama kontrolü, para biriktirme vb.)
  • Sağlık (Genel sağlığı iyileştirme ya da belli hastalıklara/durumlara odaklanma. İnsülin direnci, karaciğer yağlanması, PCOS, egzama veya rosacea gibi farklı değişiklikler gerektiren hastalıklar olabilir)
  • Mental sağlık ve/veya durum (İyileştirmeye yönelik aktiviteler belirleyip alışkanlık hedefi oluşturabilirsiniz. Gratitude journal tutmak, meditasyon ve yoga yapmak, düzenli terapiye gitmek gibi)
  • Kariyer ve Eğitim (Kendini geliştirme ve öğrenme hedefleri, etkinliklere katılma)
Hedeflerin için Şimdi Başla

#5 | Hedef Belirlerken Hayattaki Amacını Göz Önünde Bulundur

Hedef belirlerken ve alışkanlık kazanmaya çalışırken, ortak amacımız genel hayat hedeflerimize yani hayattak amacımıza ulaşmaya çalışmak aslında. Burada, bunu hedef olarak görmeyi bırakıp, sürece yedirmeye başladım. Yani hedeflerime yönelik yaptığım çalışmalarda ya da alışkanlıklarım için yaptıklarımda, bunu göz önünde bulunduruyorum. Yaptığım her şeyde parça parça yaparak bütüne ulaşmaya çalışıyorum.

Önceden ise tam tersiydi. Hayalimdeki hayata ve hedeflerime ulaşmak için şuanı feda ediyorum gibi düşünüp hareket ediyordum. Sonra fark ettim ki onlara ulaşmaya çalışırken geçirdiğim süre zaten hayatımı oluşturuyor.



Artık hedeflerimi belirlerken;

? Önce tüm hedeflerimi tek bir liste halinde yazıyorum. Daha sonra gruplandırıyorum. Şu anda listemde Daha Aktif Ol, Para Biriktir, Daha Çok Üret, Sosyalleş, Pratik Etmeye Devam Et gibi farklı kategoriler var.

? Daha uzun vadeli hedeflerimi yazıyorum. Bunun süresi size kalmış. Ben 26 yaşında olduğum için ve hedeflerimden bazılarının alacağı süreyi göz önünde bulundurarak 2 senelik ve 4 senelik hedefler belirledim. Bunlar daha uzun süre olduğu için, daha çok uzun vadede yapmış olmak istediğim hedeflerimden ibaretler ve bu listeler çok daha kısa.

Yapılacaklar Listesi oluşturdum. Yukarıda yazdığım hedefleri parçalara bölme ve her birine uygun süre belirleme maddeleri bu aşamada devreye girdi.

Aylık, 3 Aylık, 6 Aylık ve 12 Aylık kısa listeler yaptım. Önceliklendirdiğim işleri daha yakın zamana, sonra yapmak istediklerimi 6 Ay ve 12 Ay’a yazdım. Düzenli yapmak istediğim işler, her ay sonunda düzenlediğim Aylık listemde oluyor. 3 Ay ve 6 Aylık listeler ise biraz daha ilerleme ve geliştirme üzerine maddelerden oluşuyor.

Kafa karışıklığını önlemek için küçük bir not: Yukarıda bahsettiğim, hedefler listesindeki tüm maddeler bu yapılacak listesinde olmuyor. Aktif olarak bir şeyler yapmayı gerektiren ve süreç içinde ilerleyerek giden (Örnek: İngilizce Öğrenmek) ya da tek seferde yapılıp bitecek işler (Örnek: TOEFL’a girmek) bu listede oluyor. Zaten hedeflerim arasında ‘Para biriktir’ gibi yapılacaklar listesine yazılmayacak şeyler de var.

? Alışkanlıklar ve rutinlerim için ise haftalık düzenlediğim ayrı bir dosyam var. O hafta yapılması gerekenler, alışkanlıklar ve kişisel hedefler o dosyada duruyor. Her pazar günü, geçen haftayı değerlendirip gelecek hafta için hedefler ve yapılacaklar belirliyorum.

Hedeflere Ulaşmak
Buraya sadece buraya kadar gelmek için gelmedin.

Vee.. Sizin İçin Hazırladığım Notion Şablonları;

Yazının başında bahsettiğim gibi, kendi dosyalarımı kopyalayarak sizin için Notion şablonları hazırladım. 1 yıllık hedefler, Haftalık Resetleme & Değerlendirme, Aylık Değerlendirme ve Buradan Başla! adlı tam 4 tane Notion dosyasını hemen kopyalayıp kendi listelerinizi oluşturmaya başlayabilirsiniz ?

Eğer Notion üyeliğiniz varsa, aşağıdaki bağlantılara tıklayıp sağ üst köşedeki ‘Duplicate’ butonuna basarak, kendi Notion hesabınıza dosyayı kopyalayıp düzenlemeye başlayabilirsiniz.

Eğer Notion üyeliğiniz yoksa, önce buradan: notion.so üye olup, daha sonra aşağıdaki bağlantılardan dosyaları yukarıda bahsettiğim gibi kendi hesabınıza kopyalayabilirsiniz.

? 1 Yıllık Hedefler [2021]: Tüm hedeflerimi liste halinde yazıp kategorilendirdiğim ana liste. Her kategoriye bir kısmı kendi listemden bir kısmı da size örnek olarak düşündüğüm maddelerden oluşan birkaç örnek de yazdım. Örnekler saçma gelebilir, size uymayabilir, hiç sorun değil. Hepsini silip size uyan kendi hedeflerinizi yazabilirsiniz. Notion bağlantısı: 1 Yıllık Hedefler

? Aylık Değerlendirme (Ocak 2021): Her ayın sonunda, o ayı değerlendirdiğim ve gelecek ayın hedeflerini yazdığım Aylık Notion dosyam. Yaklaşan Etkinlikler, o ay için Öğrenme Hedeflerim, devam ettirmek veya edinmek istediğim Alışkanlıklar vb birçok başlık var. Aylık şablonum oldukça basit ve sade.

Aylık planda, diğerlerinden farklı olarak her ay sonunda bana değerlendirmemi ve planımı yapmamı hatırlatacak bir hatırlatma ekliyorum. Bunu ben, her ayın son Pazar günü öğleden sonraya kuruyorum. Siz isterseniz, ayın son gününe veya bir sonraki ayın ilk gününe kurun, size kalmış 🙂 Her ay yeniden aynı başlıkları yazıp durmanıza gerek yok, dosyanın en altında hazır ve boş bir şablon ekledim. Ona bir kere tıklayarak yeni aya hazırlığınızı yapabilirsiniz ? Notion bağlantısı: Ocak 2021

? Haftalık Değerlendirme: Ben buna Haftalık Resef/Sıfırlama diyorum. Her geçen haftayı ardımda bırakıp, yeni haftaya başlangıç yapmak için kullanıyorum. Bu dosyada, sırasıyla: haftalık plan, gelecek hafta için hedefler ve geçen haftanın değerlendirmesi var. Odamın temizliği ve dijital temizlik de dahil olduğu için, hafta sonu bir yarım günümü ve belki Pazar gününün bir kısmını alabiliyor. Haftamın daha rahat geçmesini sağladığı için ve zaten şu anda karantinada olduğumuzdan dolayı, bu rutine vakit ayırmayı hiç sorun etmiyorum, hatta seviyorum diyebilirim ✨ Notion bağlantısı: Haftalık Değerlendirme Ek: Arkadaşım Esin’in önerisiyle, Aylık dosyada olduğu gibi Haftalık Değerlendirme’ye de bir şablon ekledim. Her hafta sonu, yeni haftanın planı için dosyanın en altındaki şablona tıklamanız yeterli ?

Buradan Başla!: Benim dosyamın adı aslında Life Dashboard, ama Türkçe’ye tam çeviremediğim için ve bu dosyayı bir başlama noktası olarak gördüğüm için adını Buradan Başla! olarak değiştirdim. Bu dosyayı aslında Youtuber muchelleb’den kopyaladım. Life Dashboard adı da onun şablonundan geliyor. (Muchelleb, Life Dashboard) Benimki onunkinden farklı, çünkü ben onun gibi her gün kullanmıyorum bu sayfayı.

Buradan Başla!‘da Aylık, 3 Aylık (çeyrek), 6 Aylık ve 1 Yıllık hedeflerim daha doğrusu yapılacaklar listeleri var. Aksiyon almamı gerektiren, üzerinde çalışmak veya yapmak istediklerimi burada tutuyorum. Burası, daha çok hedeflerimi kendime hatırlatmak ve genel durum kontrolü yapmak için kullandığım bir dosya. Altında da görsellerden ve kaydettiğim bana ilham veren bağlantılardan oluşan bir Motivasyon Panosu var. Notion bağlantısı: Buradan Başla!

Notion, şu anda sadece İngilizce ve Korece var. Ben şablonları sizin için Türkçe hazırladım. (İngilizcesini de ekleyeceğim). Ben günlük bazda İngilizce pratik etmek istediğim için notlarımı genellikle İngilizce alıyorum. Dil geliştirmek istiyorsanız kesinlikle öneririm. Korece öğrenenler için de uygulamayı Korece kullanmak etkili olabilir ?

Ben burada bahsettiğim her şeyi Notion‘da yapıyorum. Tarayıcıdan kullanılabiliyor. Aynı zamanda masaüstü ve mobil uyumlu uygulamaları da var. Tamamen ücretsiz, oldukça sade tasarımlı ve birçok özelliği olan oldukça esnek bir uygulama. Son zamanlarda benim favorim! ✨

Daha önce defterlerimde, Drive’da, Keep’te ve Asana’da tuttuğum tüm notlar artık Notion’da. Taşınma süreci vakit aldı ve yordu ama kesinlikle değer!

Hedef Belirlemek İçin Doğru Zaman

Son Olarak, Hedef Belirleme Üzerine Birkaç Not:

  • Hedef belirlemek için sene başının gelmesini, pazartesiyi ya da doğum günü gibi özel bir tarih belirleme. Bunu şu anda yapmak istiyorsan, şu anda yap. Üzerine de tarihini yaz ve kendine bir not ekle ?
  • Listeyi ara ara gözden geçirip güncelle. Duruma göre veya sana göre değişmiş olan maddeler varsa uygun şekilde güncelle. Ben güncelleme yaparken, tamamen silmek yerine, artık uymayan cümlenin üzerini çizip, yanına tarihi ile not ekleyerek güncellenmiş versiyonunu ekliyorum. Bu sayede, değişiklikleri de görüp hatırlayabiliyorum. Burada başka bir senaryo da olabilir: Ocakta hedef belirlediğin bir şey, Haziran’da imkansız gibi görünüp, Ekim gibi tekrar mümkün görünebilir. Benim son listemde böyle bir madde var mesela ?
  • Listeyi sık sık açıp gözden geçirip kendine hedeflerini tekrar hatırlat. Yola neden çıktığını, neden başladığını hatırla. Bu sayede motivasyonunu yüksek tutabilirsin.
  • Listeye veya maddelere, kendin için kısa notlar bırak. Kendi düşüncelerin, ilham aldığın bir söz veya alıntı olabilir. Benimkinde ‘remember why you started’ yazıyor. (Anlamı: Neden başladığını hatırla!)
  • Yeni bir dil öğrenmeye ya da geliştirmeye çalışıyorsan, bu listeleri ve planları o dilde yapmanı öneririm. Dil öğrenmek ve geliştirmek, devamlı o dili pratik etmek ve o dile günlük hayatında maruz kalmakla oluyor. Yabancı bir dilde okumak, not almak ya da izlemek bunun güzel bir yolu ?
  • Seni devamlı motive edecek görsel bir motivasyon panosu oluşturmanı öneririm. Ben bunun için kendime Vision Board hazırlamıştım. Bilgisayarımı açtıkça onu görmeyi çok seviyorum. Buraya tıklayarak 5 adımda kendi vizyon panonu nasıl yapacağını öğrenebilirsin.
Hiçbir Şeyi Erteleme Hedefler Belirleme

Bu yazıyı sevdiyseniz, vision board, anti-vision yöntemi ve motivasyon panosu oluşturma gibi farklı hedef belirleme ve takip yöntemlerinden bahsettiğim Etkili Hedef Belirleme İçin 5 Farklı Yöntem yazısını da okumanızı öneririm.

Hedef belirlerken ve hedeflerinize ulaşırken siz neler yapıyorsunuz? Sizin için alışkanlıklara bakış açısınızı değiştiren en önemli farkındalık ne oldu? Yorumlarda bizimle paylaşırsanız çok mutlu olurum ?

Okuduğunuz için çok teşekkür ederim. Son olarak aşağıya küçük bir alıntı bıraktım 🙂 Bir sonraki yazıda görüşmek üzere, hoşça kalın! ☀

Hayatının zamanlamasına güven ✨


All photos in this post are from Unsplash. Cover Photo by Cristofer Jeschke; Neon Sign Photo by Austin Chan; Black & White Pin Board Photo by Drew Beamer; ‘Begin’ Coffee Mug Photo by Danielle MacInnes; The onyl way is up Photo by Nick Fewings.

37 okuyucu bu yazıyı sevmiiiş!

10 Yorum

Eklemek istediğiniz bir şeyler mi var? Bir yorum yazın!